“Δεν είναι μίσος για την Χώρα, αλλά αγάπη για την Ζωή” / Με αφορμή την παράσταση "Πεθαίνω Σαν Χώρα" / Συνέντευξη

Ο σκηνοθέτης Τάσος Σαγρής μιλά για την παράσταση στον ΓΙΩΡΓΟ ΠΑΠΑΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ για την Ηπειρώτικη εφημερίδα ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ  με αφορμή την περιοδεία της παράστασης "Πεθαίνω Σαν Χώρα" και τις εμφανίσεις στα Ιωάννινα Σάββατο, 19 Μάιος 2012

Πρόκειται για μία πολιτική παράσταση. Για μία κραυγή ενάντια στην υπάρχουσα κοινωνία που κρύβει επιμελώς την υποκρισία πίσω από τις βιτρίνες του καθώς πρέπει. “Πεθαίνω σαν χώρα”. Το θεατρικό του Δημήτρη Δημητριάδη. Γραμμένο το 1978, σε μία εποχή αναστατώσεων όπως η δική μας, παραμένει διαχρονικά επίκαιρο. Κάτι σαν γροθιά στο στομάχι. Αρκεί ένα απόσπασμα: ““Αυτή η χώρα είναι νεκρόφιλη, γεροντόφιλη, κοπρολάγνα, σοδομίστρια, πουτάνα, μαστροπός και φόνισσα. Εγώ θέλω να είμαι η ζωή, θέλω να ζήσω, θα ’θελα να ζήσω, θα ’θελα να μπορούσα να ζήσω, θα ’μουν ευτυχισμένη τώρα αν ήθελα να ζήσω… όμως αυτή η χώρα δε μ’ αφήνει να το θέλω, δε μ’ αφήνει να είμαι η ζωή, να δίνω τη ζωή”. Είναι μόνο μία κραυγή, μία καταδίκη υου υπάρχοντος; Όχι μόνο απαντά ο Τάσος Σαγρής, σκηνοθέτης του έργου το οποίο ανεβαίνει από χτες ως αύριο Κυριακή στο Politheatro (αίθουσα 2) από το Iνστιτούτο Πειραματικών Τεχνών (Τhe Institute for Experimental Arts). Το Ινστιτούτο ήρθε και πέρυσι στην πόλη μας, ίδια εποχή, για να παρουσιάσει τις “Δούλες” του Ζαν Ζενέ, την πρώτη του θεατρική απόπειρα. Αποτελεί δε μία ομάδα που δεν στηρίζεται στην κρατική χρηματοδότηση, αλλά στη συνδρομή του κοινού. Όσο για τον πειραματισμό του βρίσκει στέγη σε ελεύθερους κοινωνικούς χώρους, όπως το Nosotros στα Εξάρχεια, δείχνοντας πως υπάρχει κι άλλος δρόμος για την τέχνη πέρα από τους ιδιώτες χορηγούς και την κρατική σίτιση. 


-Πόσο επίκαιρο είναι ένα έργο που γράφτηκε το 1978; τι μας λέει για το σήμερα;

Όπως είπε πρόσφατα σε μια άλλη συνέντευξη η συμπρωταγωνίστρια της παράστασης Σίσσυ Δουτσίου, “το συγκλονιστικό με το έργο Πεθαίνω Σαν Χώρα δεν είναι η επικαιρότητα του, αλλά ότι η Ιστορία της ανισότητας, της εκμετάλλευσης, της κυριαρχίας, του πολέμου και της καταστροφικής αδηφαγίας που εκφράζονται μέσα στο κείμενο διαγράφει ξανά και ξανά τους ίδιους κύκλους μέσα στους αιώνες παίρνοντας μαζί της εκατομμύρια ανθρώπους”, 

 
-“Μισώ αυτήν τη χώρα. Μου έφαγε τα σπλάχνα...”, λέει το έργο. Πόσο μισούμε και γιατί τη χώρα μας; Τι μας ενοχλεί;

Η Ζωή ξέρει να επιβάλλει το Τέλος μιας Ιστορίας και την Αρχή μιας Άλλης. Θα έπρεπε εμείς να είμαστε η μοίρα της χώρας και όχι η χώρα να είναι μοίρα μας. Υπάρχει πολλή ευαισθησία, πολύ πάθος για ελευθερία, πολλή θέληση για ζωή και έκφραση, πολλή συσσωρευμένη ανάγκη για απαλλαγή από τους κυβερνήτες και τα αφεντικά στους νέους ανθρώπους αυτή την στιγμή και αυτή η χώρα γίνεται πολύ συχνά ένας βράχος που μας κρατά ακίνητους, φυλακισμένους στα λάθη του παρελθόντος και υποχρεωμένους να υπακούμε σε δολοφονικές συμβάσεις. Αυτό είναι που μας κάνει να θέλουμε να βάλουμε μια τεράστια φωτιά που θα κάψει πρώτα τα πάντα και όταν θα σβήσει θα μπορούμε επάνω στις στάχτες του παλιού μας κόσμου να χτίσουμε τα αληθινά όνειρα μας. Ίσως δεν είναι μίσος για την “Χώρα”, αλλά αγάπη για την Ζωή

-Καλύτερα να καταρρεύσει ή να επιβιώσει η χώρα;

Το μέλλον της χώρας δεν ταυτίζεται με το μέλλον την καπιταλιστικής οικονομίας. Ο ενοχλητικός μονόλογος της Οικονομίας πρέπει κάποια στιγμή να τελειώσει. Υπάρχουν πολύ σημαντικότερα πράγματα σε αυτή την ζωή από το χρήμα και τα περιορισμένα και ηλίθια αποκτήματα του, αυτό τώρα θα το καταλάβουμε με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο. 
Τα σημαντικότερα πράγματα ούτε αγοράζονται, ούτε πωλούνται. 
Η μοίρα των κατοίκων αυτής της κοινωνίας, άλλωστε, δεν ταυτίζεται με την μοίρα του Ελληνικού κράτους. Εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο ζουν ακριβώς στις ίδιες εκβιαστικές και απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης. 
Είναι τραγικό ότι δεν ταξιδεύουν πια οι Έλληνες, γιατί τότε θα ξέρανε ότι σε όλο τον κόσμο ο καπιταλισμός καταστρέφει τις ζωές μας και το περιβάλλον μας με τον ίδιο ακριβώς τρόπο. Το “Πεθαίνω Σαν Χώρα” δεν μιλά για την Ελλάδα, αλλά για κάθε κάτοικο μιας κοινωνίας, μιας κοινότητας, μιας γειτονιάς αυτού του κόσμου. Έχοντας ζήσει για μακρά χρονικά διαστήματα και στην Αγγλία και στην Ινδία, το Νεπάλ ή το Πακιστάν όπως επίσης και στις Η.Π.Α. ή την Ολλανδία και την Σκανδιναβία αλλά και στο Μεξικό, μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι η φτώχεια, η πείνα, η κοινωνική απομόνωση, η πίκρα για την ζωή, η απογοήτευση, η εγκληματικότητα και ο κυνικός απανθρωπισμός που συνάντησα στις “χώρες πρότυπο”για τους κυβερνήτες μας, δηλαδή τις ΗΠΑ, την Αγγλία, την Σκανδιναβία, είναι ασύγκριτα πιο μεγάλη από αυτή που γνώρισα στα υποβαθμισμένα σοκάκια των φτωχών χωρών...
Οι άνθρωποι στην Θεσσαλονίκη ή το Μέξικο Σίτυ είναι σίγουρα πιο ευτυχισμένοι από τους ανθρώπους την Νέα Υόρκη.
Ο θρήνος για την καταστροφή της κοινότητας νομίζω πως είναι ο πυρήνας του έργου και στην πλούσια Δύση γνώρισα αυτό τον θρήνο και είδα τα φρικτά του αποτελέσματα...

“Πειραματισμός μπορεί να είναι και μία σύγκρουση”

-Η οικονομική κρίση που είναι αφορμή και για μία βίαιη αναδιανομή του πλούτου επηρεάζει τους πάντες. Το Ινστιτούτο που είναι μία προσπάθεια, χωρίς κρατική χρηματοδότηση, πώς τα καταφέρνει;
Η κρίση δεν είναι τίποτα εκτός από αναδιανομή του υλικού πλούτου προς όφελος των κυρίαρχων... Υπάρχει όμως πολύ μεγαλύτερος πλούτος στο ανθρώπινο πνεύμα κάθε απλού καθημερινού ατόμου που αναρωτιέται, αμφισβητεί, μαθαίνει, συμμετέχει και εκφράζεται από όλο τον πλούτο που κρύβουν στις τράπεζες οι υπουργοί και οι επιχειρηματίες. Η ριζοσπαστική Τέχνη στην εποχή μας, έχει να αντιμετωπίσει την εχθρότητα των εμπορευματικών μηχανισμών και των κρατικών θεσμών. Αυτό είναι μια περιπέτεια που σίγουρα αξίζει να την αποπειραθείς.

-Έχει προοπτική ο πειραματισμός στην τέχνη σήμερα κι αν ναι, ποια είναι αυτή;

Πειραματισμός είναι το να έρχεσαι αντιμέτωπος με επιλογές που είναι επικίνδυνες, αλλά απαιτούν να εκφραστούν, να επικοινωνηθούν και να επικοινωνήσουν. Πειραματισμός επίσης σημαίνει σε μια εποχή ατομικισμού να αγωνίζεσαι για χάρη της κοινότητας, σε μια εποχή υπακοής να είσαι ανυπάκουος, σε μια κοινωνία που βυθίζεται να γίνεσαι χέρι βοήθειας και χέρι τιμωρίας για τους εχθρούς της Ελευθερίας, σε ένα κόσμο που βαδίζει προς την καταστροφή να βαδίζεις προς την Ουτοπία. 
Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να γίνει αυτό. Μπορεί να είναι με μια διαδήλωση, μια σύγκρουση με την αστυνομία, ένα ποίημα, ένα χαμόγελο, ένα φιλί ή μια θεατρική παράσταση. Για να πάει αυτός ο κόσμος έστω και ένα βήμα ποιο πέρα χρειαζόμαστε όλους αυτούς τους τρόπους σε όποια σειρά και αν αποφασίσει ο καθένας μας να τους εξασκήσει.

Info: 
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ: Σκηνοθεσία: Τάσος Σαγρής. Παίζουν: Σίσσυ Δουτσίου, Σοφία Σταυρακάκη, Άλκηστις Πολυχρόνη, Δανάη Νικολαΐδη, Μulti Μedia: Void Optical Art Laboratory , Venus Melena | A.Καφετζη | Μ. Γκουνελας, Ηχητικά Περιβάλλοντα: Γ.Κουβαράς, Μουσικά αποσπάσματα: Mogwai, Sigur Ross, Slowdive, God Speed You Black Emperor. 

πηγή: http://www.epirusonline.gr/articles/culture/lden_einai_misos_gia_ten_cora_alla_agape_gia_ten_zoer